អ៊ីរ៉ង់បានបដិសេធក្នុងការចរចាកម្មវិធីមីស៊ីលនិងសកម្មភាពក្នុងតំបន់របស់ខ្លួន

អ៉ីរ៉ង់៖ យោងតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានចិនស៊ីនហួរបានរាយការណ៍ថា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអ៉ីរ៉ង់ Zarif បាននិយាយនៅថ្ងៃទី ២០ ថាកិច្ចព្រមព្រៀងដ៏ទូលំទូលាយលើបញ្ហានុយក្លេអ៊ែរអ៉ីរ៉ង់ គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀង“ រឹងមាំ” ដែលត្រូវបានអនុម័តដោយក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយមិនពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងនិងតំបន់មីស៊ីលរបស់អ៉ីរ៉ង់ឡើយ។ ចំពោះបញ្ហាសកម្មភាពអ៉ីរ៉ង់នឹងមិនចរចាឡើងវិញទេ។

យោងតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាននៃសាធារណរដ្ឋអ៉ីស្លាមអ៉ីរ៉ង់បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្រ្តីបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃនោះ អ្នកយកព័ត៌មានម្នាក់បានសួរសំណួរថា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកថ្មីកំពុងស្វែងរកការដាក់បញ្ចូលការរឹតបន្តឹងលើគម្រោងមីស៊ីលរបស់អ៉ីរ៉ង់និងសកម្មភាពក្នុងតំបន់ទៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៉ីរ៉ង់។ ជាការឆ្លើយតបលោក Zarif បាននិយាយថា បញ្ហាទាំងពីរនេះមិនត្រូវបានរាប់បញ្ចូលក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៉ីរ៉ង់នៅពេលនោះទេ។ នេះជាមូលហេតុដែលអ៉ីរ៉ង់ទទួលយកការហាមឃាត់អាវុធក្នុងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំ និងការរឹតបន្តឹងមីស៊ីល (ផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យា) ត្រូវរក្សាទុកក្នុងរយៈពេល ៨ ឆ្នាំ ដែលជាហេតុផលសម្រាប់ឆ្នាំនេះ។

យោងតាមរបាយការណ៍ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Anthony Brinken បានប្រកាសនៅថ្ងៃទី ១៩ ថាទាក់ទងនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៉ីរ៉ង់ គោលដៅចុងក្រោយនៃរដ្ឋបាលថ្មីរបស់អាមេរិកគឺបញ្ចូលការរឹតត្បិតលើគម្រោងមីស៊ីលរបស់អ៉ីរ៉ង់និងសកម្មភាពក្នុងតំបន់នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀង។ កន្លងមកបណ្តាប្រទេសអ៊ឺរ៉ុបទាក់ទងនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៉ីរ៉ង់ក៏បានបង្ហាញនូវគោលបំណងដូចគ្នា។

កាលពីខែកក្កដាឆ្នាំ ២០១៥ អ៉ីរ៉ង់បានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងដ៏ទូលំទូលាយមួយស្តីពីបញ្ហានុយក្លេអ៊ែរអ៉ីរ៉ង់ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក អង់គ្លេស បារាំង រុស្ស៊ី ចិន និងអាល្លឺម៉ង់។ យោងតាមកិច្ចព្រមព្រៀងអ៉ីរ៉ង់បានសន្យាកំណត់កម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន ហើយសហគមន៍អន្តរជាតិបានដកទណ្ឌកម្មប្រឆាំងនឹងអ៉ីរ៉ង់។ បន្ទាប់ពីកិច្ចព្រមព្រៀងត្រូវបានអនុវត្តការហាមឃាត់អាវុធបច្ចុប្បន្នលើអ៉ីរ៉ាក់នឹងត្រូវបានរក្សាទុករហូតដល់ ៥ ឆ្នាំ ហើយការហាមឃាត់ការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យាមីស៊ីលទៅកាន់អ៉ីរ៉ាក់នឹងត្រូវបានដកចេញបន្ទាប់ពីរយៈពេល ៨ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ ទោះយ៉ាងណាសហរដ្ឋអាមេរិកបានដកជាឯកតោភាគីចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៉ីរ៉ង់កាលពីខែឧសភាឆ្នាំ ២០១៨ ហើយបានចាប់ផ្តើមឡើងវិញ និងបន្ថែមទណ្ឌកម្មជាបន្តបន្ទាប់ប្រឆាំងនឹងអ៉ីរ៉ង់។ ចំពោះបញ្ហានេះអ៉ីរ៉ង់បានផ្អាកជាបណ្តើរៗ នូវការអនុវត្តលក្ខខណ្ឌមួយចំនួននៃកិច្ចព្រមព្រៀងចាប់តាំងពីខែឧសភាឆ្នាំ ២០១៩ ប៉ុន្តែបានសន្យាថា វិធានការដែលបានអនុវត្តគឺ“អាចបញ្ច្រាស់បាន” ៕