ការដំឡើងពន្ធអាម៉េរិក ៤៩%លើទំនិញកម្ពុជានឹង​បំផ្លាញ​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា?

ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋបាលអាម៉េរិករបស់ លោក ដូណាល់ ត្រាំ នៅថ្ងៃទី ៣ មេសា បានប្រកាសដំឡើងពន្ធលើទំនិញនាំចូលពីប្រទេសកម្ពុជាដល់ទៅ ៤៩ ភាគរយ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងពន្ធទំនិញដែលកម្ពុជានាំចូលពីអាម៉េរិកចំនួន ៩៧ ភាគរយ។តើការដំឡើងពន្ធអាម៉េរិក ៤៩%លើទំនិញកម្ពុជានឹង​បំផ្លាញ​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា ហើយ​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​យ៉ាង​ជ្រៅ? សូមអានការលើកឡើងរបស់អ្នកជំនាញនានា។

ផ្តើមមុនគេ គឺលោក Casey Barnett ប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មសហរដ្ឋអាម៉េរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា។តាមរយៈបណ្តាញសង្គមផ្លូវការ លោក Casey Barnett បានគូសបញ្ជាក់ថា ការសម្រេចដាក់ពន្ធពន្ធ៤៩% របស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក លោកជំរុញឱ្យពិនិត្យឱ្យបានហ្មត់ចត់ ព្រោះវានឹង​បំផ្លាញ​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា និង​ប ង្កើត​ឲ្យ​មាន​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​យ៉ាង​ជ្រៅ បាត់បង់​ការងារ​រាប់​សែន​នាក់ អស្ថិរភាព​សង្គម និង​លំហូរ​ចេញ​មូលធន​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស។

បើតាមលោក Casey Barnett  កម្ពុជានាំចូលទំនិញពីសហរដ្ឋអាម៉េរិកត្រឹមតែ៣៥០លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះវានឹងត្រូវចំណាយតិចតួចសម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការអនុញ្ញាតឱ្យទំនិញទាំងអស់របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកអាចនាំចូលទីផ្សារកម្ពុជាដោយគ្មានពន្ធ ហើយកម្ពុជាគួរតែផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណយ៉ាងឆាប់រហ័សដល់អាជីវកម្មរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកដូចជា Starlink ជាដើម។

ចំណែកលោកបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានប្រាប់ស៊ីស៊ីថាមស៍ ការដំឡើងពន្ធរបស់អាម៉េរិកមកកម្ពុជា ក្រោមហេតុផលថា កម្ពុជាយកពន្ធទំនិញអាម៉េរិក ៩៧ គឺខុស ព្រោះថា តាមកិច្ចសហការកន្លងទៅកម្ពុជាយកពន្ធលើទំនិញអាម៉េរិកតែ ៣៥ ភាគរយទេ ហើយទំនិញខ្លះរួចពន្ធទៅទៀតដូចជា កុំព្យូរទ័រយួដៃ ស្រាអាម៉េរិក ជាប់ពន្ធ៣៥ភាគរយខ្ពស់បំផុត ហើយយានយន្តកម្ពុជាពិនិត្យតាមម៉ាស៊ីន។ លោកបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ ជំរុញឱ្យមានការចរចាស្វែងរកដំណោះស្រាយ ហើយការដំឡើងពន្ធនេះ អាមេរិកខ្លួនឯងក៏ប្រឈមមុខផងដែរ។

អ្នកឧកញ៉ា លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានប្រាប់ ស៊ីស៊ីថាមស៍ នៅថ្ងៃនេះថា ដរាបណា វិធានការនេះ មិនទាន់ចូលជាធរមាន យើងមិនទាន់អាចវាយតម្លៃពីផលប៉ះពាល់បាននោះទេ។តែយ៉ាងណាលោកយល់ថា បើទោះបីជា អាមេរិកដំឡើងពន្ធក៏ដោយ ប៉ុន្តែកម្ពុជា នៅមានទីផ្សារផ្សេងទៀតដូចជា ចិន កាណាដា ខណៈកម្ពុជាក៏មានប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA GSP ព្រមទាំងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយចិន កូរ៉េ អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម និង កិច្ចព្រមព្រៀង RCEPជាដើម។

ក្រៅពីការលើកឡើងរបស់ក្រុមអ្នកជំនាញ មន្ត្រីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធបានលើកឡើងផងដែរ។ផ្តើមដោយ លោក ហេង សួរ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ បានចេញសារភ្លាមៗដើម្បីពន្យល់សាធារណៈជន។សម្រាប់លោក ហេង សួរ  កន្លងទៅកម្ពុជាក៏មានការបង់ពន្ធដែរ មិនមែនអត់បង់ពន្ធទាំងស្រុង តាមប្រពន្ធ GSP នោះទេ។ លោកប្រធានាធិបតីត្រាំក៏បានដំឡើងពន្ធ ៤៦% លើប្រទេសវៀតណាម និង ដំឡើងពន្ធលើប្រទេសបង់ក្លាដេសក្នុងអាត្រាមួយខ្ពស់ផងដែរ។ អញ្ចឹងវាមិនបង្កឱ្យមានការលម្អៀងខ្លាំងលើថ្លៃដើមផលិតនៅកម្ពុជា ធៀបនឹងប្រទេសដទៃដែលជាដៃគូប្រជែងរបស់កម្ពុជា។

លោកបន្តថា សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៥នេះ ផលប៉ះពាល់គឺមិនមាននោះទេ ដោយសារការបញ្ជាទិញសម្រាប់វិស័យកាត់ដែរ គឺមានមុនពេលដែលពន្ធត្រូវបានដាក់ ហើយការដាក់ពន្ធនេះគឺមិនមែនដាក់តែលើកម្ពុជានោះទេ គឺដាក់គ្រប់ប្រទេសដែលនាំចេញសម្លៀកបំពាក់។ ប្រសិនជាគេលុបចោលការបញ្ជាទិញ គេក៏ត្រូវបង់ការពិន័យនៃការលុបចោល ដែលចំណាយដើមទុនច្រើនជាងថ្លៃបង់ពន្ធ។ ចំណែកវិស័យស្បែកជើង ការបញ្ជាទិញគឺភាគច្រើនគឺដាក់ ៣ឆ្នាំ ជាប់គ្នា។ ដូច្នេះការបញ្ជាទិញឆ្នាំនេះ គឺសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៦ និង ២០២៧។ប៉ុន្តែឆ្នាំ២០២៧ លោកថា អាចមានការបញ្ហាប្រឈមខ្លះ ប្រសិនជាស្ថានភាពពន្ធនេះមានការបន្ធូរបន្ថយចំពោះប្រទេសគេ ប៉ុន្តែមិនមានការបន្ធូរបន្ថយសម្រាប់កម្ពុជា។

លោក ហេង សួរ បានលើកឡើងពីការនាំចេញរបស់កម្ពុជា ៥ឆ្នាំ ជាប់ៗគ្នានេះ គឺទៅអឺរ៉ុប ច្រើនជាងអាម៉េរិក ហើយកម្ពុជាមានលទ្ធភាពពង្រីកទីផ្សារអ៊ឺរ៉ុបបន្ថែមទៀត។ចំណែក បង់ក្លាដេស ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ធ្លាប់តែជាដៃគូរប្រជែងធំ ហើយនាំចេញផលិតផលទៅអាម៉េរិកច្រើន ក៏នៅមានបញ្ហាផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួន។

ជារួមលោកវាយតម្លៃថា ការដំឡើងពន្ធនេះវាមិនប៉ះពាល់ ១០០% សម្រាប់វិស័យនាំចេញរបស់កម្ពុជានោះទេ។ហើយ នឹងបន្តធ្វើការជាមួយអាមេរិក និង បង្កើតឱ្យមានបរិយាកាសវិនិយោគកាន់តែប្រសើរថែមទៀត ដើម្បីរក្សាឧត្តមភាពផលិកម្មរបស់កម្ពុជា។

លោក ប៉ែន សុវិជាតិ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ប្រាប់ ស៊ីស៊ីថាមស៍ថា បានបដិសេធក្តីបារម្ភថា ការដំឡើងពន្ធអាម៉េរិក ៤៩%លើទំនិញកម្ពុជានឹង​បំផ្លាញ​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា។លោកទទួលស្គាល់ថា ការដំឡើងនេះវានឹងប៉ះពាល់ខ្លះ ប៉ុន្តែក្រសួងបានដឹងជាយូរហើយថា វានឹងកើតឡើងពីការដំឡើងពន្ធពីអាម៉េរិក ហើយកម្ពុជាមានទីផ្សារជាច្រើនទៀត សម្រាប់នាំចេញទំនិញរបស់ខ្លួន ដូចជាទីផ្សារ អឺរ៉ុប អង់គ្លេស RCEP និង ប្រទេសជាច្រើនទៀតដែលចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយកម្ពុជា។

យោងតាមទិន្នន័យពីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មសហរដ្ឋអាម៉េរិក នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤កន្លងទៅ ការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅកាន់សហរដ្ឋអាម៉េរិក បានកើនឡើងដល់ ១២,៦៦ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ៩,៣ភាគរយ ពី ១១,៥៨ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០២៣។ ការនាំចូលរបស់កម្ពុជា ពីសហរដ្ឋអាម៉េរិក ក៏មានការកើនឡើងផងដែរ ដោយឈានដល់ ៣២១លានដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ កើនឡើង ៤,៩% ពី ៣០៦លានដុល្លារ កាលពីឆ្នាំមុន។

អាម៉េរិក នៅតែជាទីផ្សារនាំចេញដ៏ធំបំផុតរបស់កម្ពុជា ជាមួយនឹងផលិតផលនាំចេញសំខាន់ៗរួមមាន វាយនភ័ណ្ឌ និងកាត់ដេរ ស្បែកជើង កាបូបធ្វើដំណើរ ឧបករណ៍ទេសចរណ៍ ទំនិញកសិកម្ម ឧបករណ៍អគ្គិសនី និងផលិតផលដែលទាក់ទងនឹងការកម្សាន្ត។ចំណែកការនាំចូលវិញ កម្ពុជា បានទិញរថយន្ត គ្រឿងចក្រ គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក ឱសថ និងឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រជាចម្បងពីសហរដ្ឋអាម៉េរិក៕